دوره مهارتی دانش افزایی با عنوان "طراحی اهداف آموزشی - یادگیری و ارزشیابی اهداف آموزشی در محیط الکترونیکی" ویژه اعضای هیات علمی دانشگاه گیلان، به مدیریت گروه برنامه ریزی درسی و گسترش آموزشی معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه و با ارائه دکتر فرهاد سراجی، عضو هیات علمی گروه علوم تربیتی دانشگاه بوعلی سینا همدان و عضو کمیته یادگیری الکترونیکی وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری، در تاریخ 14 آبان 1399 با شرکت 70 نفر به صورت مجازی برگزار گردید.
در ابتدای دوره پس از تلاوت قرآن و پخش سرود ملی، خانم دکتر نیارکی، رئیس محترم گروه برنامه ریزی درسی و گسترش آموزشی دانشگاه، ضمن سپاس از مشارکت خوب اعضای هیأت علمی در این دوره، به اجمال فعالیتهای آقای دکتر سراجی در زمینه موضوعی کارگاه را معرفی کردند. ایشان با بیان مقدمه مختصری از چهاردوره قبلی که شامل ارتباط طرح درس با اشتغال پذیری و کارآفرینی، اهمیت برنامه درسی و بازنگری، روش تنظیم طرح درس و نحوه ی مدیریت کلاس درس مجازی بود، به پیوستگی مطالب دوره ها در طرح " اجرای مؤثر برنامه درسی با قابلیت افزایش توان اشتغال پذیری" اشاره کردند. در ادامه آقای دکتر سراجی به ارائه مباحث دوره پرداختند.
دکتر سراجی ابتدا ارزشیابی را فرایند جمع آوری داده ها و تحلیل و قضاوت برای درک میزان یادگیری و کمک به یادگیری و رشد یاد گیرندگان تعریف کردند. در ادامه سه سوال اساسی در زمینه ارزشیابی که شامل چه چیزی را بسنجیم؟ چرا بسنجیم؟ و چگونه بسنجیم؟ را مطرح نمودند و ارزشیابی را فرایندی معرفی کردند که در آن اهداف آموزشی در سه حیطه شناختی، نگرشی و عاطفی و حیطه مهارتی، به منظور ارتقای سطح یادگیری دانشجویان و به کمک ابزارهایی مانند انواع آزمون ها، مشاهده و مصاحبه سنجیده میشود.
ایشان چالشهای اساسی در ارزشیابی در محیط الکترونیکی را سرقت ادبی و تقلب، تربیتی نبودن برخی از ارزشیابیها و نبود ابزارهای کافی برای عملیاتی کردن ارزشیابی نام بردند. همچنین سه مفهوم مهم در ارزشیابی آموزشی را معرفی نمودند که اولین مورد آن ارزشیابی برای یادگیری می باشد که در آن جریان آموزشی، ارزشیابی و یادگیری به هم پیوستهاند. دومین مورد، ارزشیابی از یادگیری میباشد که بر اساس آن آموزش و ارزشیابی از هم جدا تلقی شده و هر یک اهداف خاص خود را دنبال میکنند و آخرین مورد، ارزشیابی به مثابه یادگیری است که به معنی ارزشیابی در حین آموزش و توامان با آموزش است.
ایشان استفاده از یک شیوه برای ارزشیابی همه یادگیرندگان، عدم توجه به تفاوت های فردی، تاکید بیش از حد بر ارزشیابی های پایانی و موضوع محور و غیر خلاق بودن ارزشیابیها را از ایراد های اساسی ارزشیابی رایج در آموزش عالی را بر شمردند.
دکتر سراجی ترکیبی از انواع آزمونها را که با توجه به هدف آموزشی – یادگیری درس انتخاب میشود بهترین روش ارزشیابی در محیط الکترونیکی دانستند و به اهمیت آزمونهای مستمر در این راستا اشاره کردند. ایشان همچنین مهمترین هدف آموزش در آموزش عالی را توانمندسازی دانشجویان در راستای اشتغالپذیری دانستند و تاکید نمودند که ارزشیابی فرایندی است در خدمت یادگیری و برای کمک به یادگیری، که میزان دستیابی به اهداف آموزشی را دنبال میکند و از مهمترین ارکان آموزش محسوب می شود.
مقالات دکتر فرهاد سراجی: